Bir C programı, main fonksiyonu etrafında yapılandırılır. Her programda en az bir main() fonksiyonu bulunur ve program çalıştığında bu fonksiyon ilk olarak çalıştırılır.

Örnek Basit C Programı:

c
Kodu kopyala#include <stdio.h>  // Giriş-çıkış fonksiyonlarını içeren kütüphane

int main() {
    printf("Merhaba, Dünya!\n");  // Ekrana yazı yazdırır
    return 0;  // Programın başarıyla bittiğini belirtir
}

Açıklama:

• #include <stdio.h>: Standard Input/Output (Giriş/Çıkış) işlemleri için kullanılan kütüphaneyi ekler.
• int main(): Ana fonksiyon. Programın başlangıç noktasıdır.
• printf(): Ekrana yazı yazdırmak için kullanılan fonksiyondur.
• return 0;: Programın başarılı bir şekilde tamamlandığını belirtir.

Değişkenler ve Veri Tipleri

C dilinde veri tipleri, bellekteki verilerin nasıl saklanacağını ve ne tür işlemler yapılabileceğini belirler. Yaygın veri tipleri şunlardır:

• int: Tam sayı (örnek: 5, -10)
• float: Ondalık sayı (örnek: 3.14)
• double: Daha hassas ondalık sayı (örnek: 3.14159)
• char: Tek bir karakter (örnek: 'a', 'Z')

Örnek:

c
Kodu kopyala#include <stdio.h>

int main() {
    int yas = 25;  // Tam sayı değişken
    float sicaklik = 36.6;  // Ondalık sayı
    char harf = 'A';  // Tek bir karakter

    printf("Yaş: %d\n", yas);
    printf("Sıcaklık: %.1f\n", sicaklik);
    printf("Harf: %c\n", harf);

    return 0;
}

Açıklama:

• %d: Tam sayı için format belirleyici.
• %f: Ondalık sayı için format belirleyici.
• %c: Karakter için format belirleyici.

Operatörler

C dilinde matematiksel, mantıksal ve karşılaştırma işlemleri için operatörler kullanılır. En sık kullanılan operatörler şunlardır:

• Aritmetik Operatörler: +, -, *, /, % (mod alma)
• Karşılaştırma Operatörleri: ==, !=, <, >, <=, >=
• Mantıksal Operatörler: && (ve), || (veya), ! (değil)

Örnek:

c
Kodu kopyala#include <stdio.h>

int main() {
    int a = 10, b = 20;
    
    if (a < b) {
        printf("a küçüktür b'den\n");
    } else {
        printf("a büyük veya eşittir b'ye\n");
    }
    
    return 0;
}

Kontrol Yapıları

C dilinde karar verme ve tekrarlama işlemleri için kontrol yapıları kullanılır.

1. If-Else

Koşullara göre program akışını kontrol eder.

c
Kodu kopyalaif (kosul) {
    // koşul doğruysa çalışacak kod
} else {
    // koşul yanlışsa çalışacak kod
}

2. Switch-Case

Birden fazla durumu kontrol etmek için kullanılır.

c
Kodu kopyalaswitch (degisken) {
    case 1:
        // Eğer degisken 1 ise çalışacak kod
        break;
    case 2:
        // Eğer degisken 2 ise çalışacak kod
        break;
    default:
        // Hiçbir duruma uymuyorsa çalışacak kod
        break;
}

3. Döngüler

Tekrarlanan işlemler için döngüler kullanılır.

• For Döngüsü: Genellikle bilinen sayıdaki tekrarlamalar için kullanılır.

  c
  Kodu kopyalafor (int i = 0; i < 10; i++) {
      printf("%d\n", i);
  }
  

• While Döngüsü: Koşul doğru olduğu sürece çalışır.

  c
  Kodu kopyalaint i = 0;
  while (i < 10) {
      printf("%d\n", i);
      i++;
  }
  

• Do-While Döngüsü: En az bir kez çalışır ve sonra koşulu kontrol eder.

  c
  Kodu kopyalaint i = 0;
  do {
      printf("%d\n", i);
      i++;
  } while (i < 10);
  

Fonksiyonlar

Fonksiyonlar, belirli bir işlemi gerçekleştiren kod bloklarıdır. C dilinde fonksiyonlar programı modüler hale getirir ve kod tekrarını azaltır.

Örnek Fonksiyon:

c
Kodu kopyala#include <stdio.h>

// Fonksiyonun tanımı
int topla(int a, int b) {
    return a + b;
}

int main() {
    int sonuc = topla(10, 20);
    printf("Toplam: %d\n", sonuc);
    return 0;
}

Açıklama:

• int topla(int a, int b): a ve b adında iki tam sayı alır ve toplamını döner.
• return: Fonksiyonun sonucunu döndürür.

Gelişmiş Konular

1. Pointer'lar (İşaretçiler): Bellek adresleri ile çalışmayı sağlar.

   c
   Kodu kopyalaint x = 10;
   int *p = &x;  // 'p', x'in adresini tutar
   printf("%d\n", *p);  // p'nin gösterdiği adresin değerini yazdırır
   

2. Diziler: Aynı türdeki verilerin bir dizi halinde saklanmasını sağlar.

   c
   Kodu kopyalaint sayilar[5] = {1, 2, 3, 4, 5};
   

3. Struct (Yapılar): Birden fazla veri tipini bir arada tutan kullanıcı tanımlı veri tipidir.

   c
   Kodu kopyalastruct Kisi {
       char isim[50];
       int yas;
   };
   

C’nin Kullanım Alanları

1. Sistem Programlama: İşletim sistemleri ve sürücü geliştirme.
2. Gömülü Sistemler: Mikrodenetleyici ve donanım programlama.
3. Oyun Geliştirme: Performans açısından kritik uygulamalarda kullanılır.
4. Veritabanı Sistemleri: MySQL gibi veritabanları C ile yazılmıştır.
5. Ağ Programlama: Ağ protokolleri ve uygulamalarının geliştirilmesinde kullanılır.

Sonuç

C programlama dili, güçlü ve esnek yapısıyla yazılım dünyasında önemli bir yer tutar. Sistem programlamasından oyun geliştirmeye kadar geniş bir yelpazede kullanılır. C dilini öğrenmek, diğer programlama dillerini daha iyi anlamanızı ve algoritma geliştirmenizi sağlar.