Non-scalar Veri Tiplerinde For

Non-Scalar Veri Tiplerinde for

• for döngüsünü işlerken for <değişken> in <obje> yapısında, her iterasyonda değişkenin tek tek objenin elemanlarına eşit olduğunu konuşmuştuk.

• list, tuple, dictionary non-scalar veri tiplerini gördük ve bunların hepsinin içsel bir yapısı var, şimdi bunların elemanlarında for kullanarak iterasyon yapmaya bakalım.

Listelerde İterasyon

• Diyelim ki öğrencilerin notlarını bir listede tutuyoruz.

notlar = [90,72,81,77]

for e in notlar:
    print(e)

90
72
81
77

• Bu sınıftaki not ortalamasına bakmak istiyor olabilirim.

t = 0

for e in notlar:
    t += e
    
ortalama = t / len(notlar)

print(ortalama)

80.0

• Burada e 'nin özel bir anlamı yok, sadece döngünün içinde onu kullanırken o adla referans veriyorum, adı penguen de olabilirdi.

t = 0

for penguen in notlar:
    t += penguen
    
ortalama = t / len(notlar)

print("Ortalama:",ortalama)

Ortalama: 80.0

• Bunun aynısını range() fonksiyonu ile de yapabilirdik.

• for e in notlar diyince ilk iterasyonda enin değeri 90, ikincisinde 72... olarak devam etti.

• range() ile indexlerde iterasyon yapıp indexing ile değerlerine de ulaşabilirdim. (Range belirli bir listenin indexlerinde iterasyon yapmamı sağlamıyor, range(len(notlar)) diyince bize 0,1,2.. len(notlar)-1 sayılarını verecek, bunlar da listenin indexleriyle örtüşüyor, yoksa range() index verir diye bir şey yok.)

for i in range(4):
    print("Iteration: ", i)

Iteration:  0
Iteration:  1
Iteration:  2
Iteration:  3



t = 0

for i in range(len(notlar)):
    t += notlar[i]
    
ortalama = t / len(notlar)

print("Ortalama:",ortalama)

Ortalama: 80.0

• Diyelim ki öğretmen farketti ki herkese 5 puan az vermiş, herkesin puanını 5 arttırmak istiyor, bunu direkt listenin elemanlarında iterasyon yaparak yapamam. Listenin indexlerine erişip o değeri güncellemem lazım.

notlar

[90, 72, 81, 77]
for e in notlar:
    print(e)

90
72
81
77

• Buradaki e sadece notların içindeki değerler,e 'yi değiştirmek listenin elemanlarını değiştirmez!

for e in notlar:
    print(e)
    e = e + 10
    print(e)
    print(notlar)
    print("--------------")

print(notlar)

90
100
[90, 72, 81, 77]
--------------
72
82
[90, 72, 81, 77]
--------------
81
91
[90, 72, 81, 77]
--------------
77
87
[90, 72, 81, 77]
--------------
[90, 72, 81, 77]

• Güncelleme mantığını range() ile indexlerinde iterasyon yaparak yapacağım.

for i in range(len(notlar)):
    notlar[i] += 5



notlar

[95, 77, 86, 82]

• Hadi biraz da continue mantığının alıştırmasını yapmış olalım. Diyelim ki öğretmen 2. öğrencinin kağıdını doğru okumuş, 2. öğrenci (index 1'deki) hariç hepsinin değerini 5 arttıracak:

notlar = [90,72,81,77]

for i in range(len(notlar)):
    
    if i == 1:
        continue
        
    notlar[i] += 5

print(notlar)



[95, 72, 86, 82]

• Şimdi de break egzersizi yapalım.

• Diyelim ki bir listenin içinde belirli bir eleman var mı diye kontrol etmek istiyoruz. Bulunca aramaya devam etmeyeceğim. Devam etme mantığını break ile sağlayacağım.

• İlk kullanıcıya hangi sayıyı aradığını soracağız, sonra bu sayı var mı kontrol edeceğiz.

x = int(input("Hangi sayıyı kontrol edeyim?:"))

l = [2,3,40,100,10,1]

for e in l:
    print(e) # iterasyon break ile çıkmış mı görelim mi diye
    if e == x:
        print("Buldum!!")
        break



Hangi sayıyı kontrol edeyim?:100
2
3
40
100
Buldum!!

Tuple'lerda İterasyon

• Listelerde iterasyondan hiç bir farkı yok. Evet kısa bir açıklama oldu ama durum bu :) . Değerlerini güncelleyemiyoruz ama bu zaten döngüden bağımsız bir durum oluyor.

t = (1,2,3,4)

for e in t:
    print(e)

1
2
3
4



toplam = 0

for e in t:
    toplam += e
    
print(toplam)

10



for i in range(len(t)):
    print(t[i])

1
2
3
4



for i in range(len(t)):
    t[i] += 2



---------------------------------------------------------------------------

TypeError                                 Traceback (most recent call last)

<ipython-input-37-51c8ededb856> in <module>
      1 for i in range(len(t)):
----> 2     t[i] += 2


TypeError: 'tuple' object does not support item assignment

Dictionary'lerde İterasyon

• Burada durum biraz farklı. Default olarak elemanlarında dolaş diyince key 'lerde iterasyon yapıyor. Zaten index mantığı olmadığı için range() ile yapmak çoğu zaman karşımıza çıkmaz.

d = {"student_1": [90,89], "student_2": [80,83], "student_3": [72,71]}

for k in d:
    print(k)

student_1
student_2
student_3

• Değerlerine ulaşmak istiyorsam şöyle yapabilirdim:

for k in d:
    v = d[k]
    print(v)

[90, 89]
[80, 83]
[72, 71]

• Veya d.values() diyerek value'lerında iterasyon yapabilirim. Burada for <değişken> in <obje> yapısında <değişken> int vs gibi şeyler değil liste gibi yapılar da olabilir iterasyon içerisinde, burada da öyle oldu.

• bu .values() 'dan dolayı olan bir şey değil, dictionary'nin value'lerı int olsa böyle olmazdı.

d = {"student_1": 90, "student_2": 80, "student_3": 72}

for v in d.values():
    print(v)

90
80
72



d = {"student_1": [90,89], "student_2": [80,83], "student_3": [72,71]}

for v in d.values():
    print(v)

[90, 89]
[80, 83]
[72, 71]

• Burada v, her iterasyonda int .

• 85'den fazla alan biri var mı diye bakmak istiyorum diyelim, ve bunun kim olduğunu (olduklarını) bulmak istiyorum.

d = {"student_1": 90, "student_2": 80, "student_3": 72}

for k in d:
    value = d[k]
    
    if value > 85:
        print(k)



student_1

• Aynı anda hem key hem de value'larda iterasyon yapmak için:

• Variable unpacking konusunda bir tuple, liste gibi yapıların değerlerini birden çok değişkene bir seferde eşitlemeyi görmüştük.

• Bunun aynısını iterasyonda da yapabiliriz.

for k,v in d.items():
    print("key değeri:", k, "value değeri:", v)

key değeri: student_1 value değeri: 90
key değeri: student_2 value değeri: 80
key değeri: student_3 value değeri: 72