Article cover

09.09.2024

1

Beğenme

20

Görüntülenme

Petrol Mühendisliği'nde Veri Bilimi

PETROL MÜHENDİSLİĞİ'NDE VERİ BİLİMİ

Bir petrol ve doğalgaz mühendisi olarak benim alanımda özellikler 2010 sonrasında uygulanmaya başlayan veri biliminin bu disipline faydalarını anlatmak amacıyla bu yazıyı yazdım. Hiç kuşkusuz ki benim bahsedeceğim kullanım alanları yakın gelecekte daha da çok genişleyecek; daha ekonomik, çevreye saygılı sondajlar yapılıp sondajı yapılan her kuyudan maksimum verim alınabilecektir.

Petrol Mühendisliği disiplininde her gün büyük miktarda veri elde edilmektedir. Sondajdan, petrol/doğalgaz üretiminde edilen veri yığınından anlamlı veri çıkarmak eskiden büyük zamanlar harcanması gerektiren bir işti. Şimdi ise algoritmalar ve güçlü bilgisayarlar ile veri biliminden faydalanarak büyük veri setlerini analiz etmek hem daha kolay hem de daha verimli hale geldi.

Veri bilimi sondajı daha ucuz ve güvenli yapma konusunda büyük avantajlar sağlamıştır. Measurement-while-Drilling (MWD) uygulamasından gelen gerçek zamanlı veri ile kuyu geometrisi anlık olarak güncellenmekte; sapma durumunda yeni yön tayini hesaplarında diğer parametreleri de hesaba katarak karar verme aşamasında büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Logging-while-Drilling (LWD) sayesinde alınan sıcaklık ve basınç ölçüleri sayesinde sondaj sıvısının kuyuda ne durumda olduğu hakkında bir fikir sahibi olunmakta; bu da sondaj sıvısı parametrelerini geliştirmek açısından mühendislere bir şans tanımaktadır. Kesilen kaya formasyonu, matkap üzerine verilen ağırlık, matkap dönüş hızı, anlık kuyu geometrisi, sondaj sıvısının reolojik özellikleri gibi parametreleri tek seferde değerlendirerek daha isabetli karar almayı sağlayan yine veri bilimindeki ilerlemeler olmuştur. Aynı sahada bulunan başka kuyulardaki sorunları önceden fark edip ona göre önlem açısından büyük bir katkı sunacağından şüphe yoktur.

Bir kuyuya ait petrol/doğalgaz (jeotermal uygulamaları sözkonusuysa sıcak su da olabilir) üretimi esnasında sürekli olarak elde edilen basınç, sıcaklık, akışkan özellikleri gibi veriler üretimde optimizasyonu sağlayabilir. Bu sayede üretim miktarı en üst seviyeye çıkarılırken veri bilimi sayesinde öngörülebilecek tamiratlar veya bakımlar için gerekli hazırlıklar önceden yapılıp, bu tür operasyonlara harcanan süre minimuma indirilebilir.

Yeni saha ve kuyu aramalarında da veri bilimlerinden faydalanılabilir. Sondajda kesilen kaya formasyonları, kuyu geometrisi, kuyudan gelen petrol/doğalgaz akışkanının kimyasal özellikleri ve kuyu testleri ile elde edilen sonuçlar birleştirilerek her kuyu için oluşturulan veri setleri tüm saha için birleştirildiği zaman bir sonraki kuyu noktası belirlenebileceği gibi önceki kuyuların birbiriyle olan etkileşimine ait veriler kullanılarak daha sağlıklı kuyu üretim öngörüleri de yapılabilir.

Sonuç olarak; veri bilimi, petrol mühendisliğinin her alanında kullanılmakta ve ve kullanım alanları sürekli genişlemektedir. Bu sayede operasyon maliyeti düşecek ve yeraltında yapılan her operasyona daha verimli, güvenli ve çevreci olacaktır. 11 yıllık bir petrol ve doğalgaz mühendisi olarak ben de veri bilimine hakim olup daha ucuz ve güvenli sondajlar yapmak amacıyla veri bilimi alanına başlamış bulunmaktayım. Bu amaç doğrultusunda bana çok yardımcı olan Patika'ya çok teşekkür ederim.


Veri Bilimine Giriş

Yorumlar

Kullanıcı yorumlarını görüntüleyebilmek için kayıt olmalısınız!

Tolga Akgöl

Merhaba! Ben Tolga Akgöl. 2013 yılında ODTÜ Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği bölümünü bitirdi. Sondaj mühendisliği ve araştırma görevlisi deneyimlerimden sonra 2020 yılında The University of Tulsa üniversitesinde Petroleum Engineering dalında yüksek lisans yaptım. 2021 yılından beridir Maden ve Tetkik Arama Genel Müdürlüğü bünyesinde Sondaj Mühendisi olarak çalışmaktayım.

Konum

Ankara, TR

Eğitim

Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği - Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Petroleum Engineering - The University of Tulsa

© 2021 Patika Dev

facebook
twitter
instagram
youtube
linkedin